مرکز رشد علوم انسانی قم

به گزارش پارک علم و فناوری قم به نقل از مهر، حجت الاسلام والمسلمین احمد مبلغی رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی در کارگاه علمی مربوط به حقوق بشردوستانه گفت: یکی از ظرفیت های قابل فعال شدن در فضای اجتهاد “نظریه پردازی فقهی” و” بهره گیری از نظریه های فقهی در استنباط” است.

وی در بیان اهمیت نظریه فقهی گفت: بدون چراغ نظریه نباید سراسیمه وار وارد استنباط احکام شد.

رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی با اشاره به این که یکی از نظریه های مهم،  نظریه “تفکیک قلمرویی احکام” است، که کاربردهای مهمی بر فهم و استنباط مسائل اجتماعی دارد، گفت: بر اساس این نظریه، هر حکمی دارای یک قلمرو است و نمی توان بدون دلیل از آن قلمرو فراتر رفت و حکم را به خارج آن قلمرو سرایت داد.

وی ادامه داد: اگر ابعاد مفهومی این نظریه به خوبی روشن شود می تواند دارای کاربردهای فراوانی در روش شناسی و حکم شناسی احکام باشد.

حجت الاسلام مبلغی با اشاره به اینکه اصل تفکیک، یکی از اصول کانونی و اندیشه ساز در حقوق بشر دوستانه است، گفت: می توان به و ضوح نظریه “تفکیک قلمرویی احکام” و اصل تفکیک حقوق بشر دوستانه را از دو نظر مرتبط به هم دید؛ یکی آن که این دو، از نوعی هم افقی برخوردارند و دیگر این که می توان در چارچوب نظریه تفکیک قلمرویی احکام، فهم بهتر و دقیق تری از مسائل حقوق بشر دوستانه در اسلام  را پی گرفت.

وی گفت: در حقیقت به خاطر هم افقی یادشده، نقش دوم درک دقیق تری از “مسائل حقوق بشر دوستانه از منظر فقهی” به دست می آید. روح تفکیک در حقوق بشردوستانه به صورت یک روح فعال در همه جای آن ظاهر و حاضر است.

این استاد حوزه علمیه قم با اشاره به این که اگر اصل تفکیک به معنای واقعی خود رعایت شود حقوق بشردوستانه نیز تحقق عینی پیدا خواهد کرد، گفت: بر اساس نظریه تفکیک قلمرویی احکام نمی توانیم در جنگ رفتار فله ای، بدون قلمرو و غیرمبتنی بر تفکیک داشته باشیم.

رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی اقدامات گروه های تکفیری را بر خلاف نظریه قلمرویی احکام و اصل تفکیک دانست و گفت: متاسفانه آنها جنگ را به صورت مهار نشده ای و به صورت تجاوز به حدود و قلمروها دنبال می کنند و همه کسانی را که در مسیر آنها قرار گیرند، می کشند، و معلوم است چنین اقداماتی مخالف هم با نگاه اسلامی است وهم با نگاه انسانی.

حجت الاسلام مبلغی در پایان سخنانش اظهارداشت: اگر نظریه تفکیک و قلمروبندی را  در اجتهاد تطبیق کنیم، باید خیلی مراقب باشیم که این تفکیک به مثابه یک روح همیشه حاضر در نگاه های ما از جایگاه شریعت اعمال شود.