۴ خرداد ۱۳۹۲ موضوع: اخبار حوزه دین و اندیشه


به گزارش پارک علم و فناوری قم به نقل از مهر، در علوم ارتباطات «خبر» یک مفهوم بسیط و یک بعدی نیست. این ویژگی از آنجا ناشی می‌شود که تاکنون برای این مفهوم تعاریف متعددی ارائه شده است، ولی هنوز بر روی یک تعریف واحدی توافق جمعی صورت نگرفته است. یکی از دلایل مهم این مسأله، اصل پیچیدگی در انطباق خبر با واقعیت از یک سو و چگونگی انعکاس آن توسط افراد مختلف به دیگران از سوی دیگر است. در اینجا می‌توان تنوع و تعددهای بیشماری را در شیوه انعکاس و انتقال و برداشت و غیره داشت که خود بر پیچیدگی مسأله به شدت می‌افزاید.


«خبر» علاوه بر اینکه نوعی از اِخبار و اطلاع‌رسانی درباره گذشته است، شیوه‌ای برای جهت‌دهی آینده نیز هست. «عبرت آموزی» از اخبار گذشتگان را در اینجا می‌توان نوعی جهت‌دهی خبری نسبت به آینده دانست. از طرف دیگر،‌ «در عصر کنونی، خبر، مهمترین پیام رسانه‌هاست. رسانه‌های نوین با ارائه اخبار متنوع و گسترده، تلاش می‌نمایند موجودیت خود را به عنوان رسانه برتر و مؤثرتر در جهان معاصر معرفی و تثبیت کنند.


از جهتی دیگر، خبر رابطه انسان را با بسیاری از مقولات موجود در زمینه‌های مختلف سیاسی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، امنیتی، دینی و غیره تبیین می‌کند و جهت‌گیری‌های خاص ذهنی و عملی وی را متبلور می‌سازد. خبر، در حقیقت، عصاره پیام‌های انسان در حوزه‌های گوناگون ذهن و عمل است که به شکل‌های مختلف توسط رسانه‌های گروهی بوی‍ژه رسانه‌های نوین منتقل می‌گردد و نوعی از رابطه فردی و اجتماعی را در سطوح متفاوت به وجود می‌آورد».


خبر از منظر مطالعات میان رشته‌ای نیز حائز اهمیت است. یکی از راههای مناسب برای تحقق مطالعات میان رشته‌ای، انتخاب مفاهیمی برای مطالعه است که بیش از مفاهیم دیگر بار میان رشته‌ای دارند. خبر از این خصلت میان رشته‌ای به‌شدت برخوردار می‌باشد. بهمین دلیل است که در اینجا این مفهوم مهم در علوم ارتباطات و نیز علوم اسلامی برای بررسی و مطالعه انتخاب شده است. فهم علمی جنبه‌های مختلف خبر می‌تواند نه تنها ما را در فهم مطالعات میان رشته‌ای و امکان تحقق آنها مساعدت نماید، بلکه فراتر از آن می‌تواند دیدگاه اسلامی را در این زمینه مورد تأکید، تعمیق و گسترش دهد. این شیوه از مطالعه، قطعا در ایجاد فهمی اسلامی از علوم اجتماعی و نهایتا تبلور نوعی از دیدگاه اسلامی در این حوزه از مطالعات میان رشته‌ای کمک شایانی نماید.



کتاب «خبر» از مجموعه «مفاهیم بنیادین علوم انسانی اسلامی» علاوه بر مقدمه و نهایتا جمع‌بندی و نتیجه‌گیری که در پایان کتاب آمده است، شامل پنج فصل اصلی به شرح ذیل می‌باشد: فصل اول: با عنوان «خبر در چارچوب مطالعات میان رشته‌ای» در پی امکان‌سنجی مطالعات میان رشته‌ای درباره خبر و اطلاع‌رسانی است. در این فصل به تعاریف و حوزه‌های علمی مختلف مطالعات میان رشته‌ای و فرارشته‌ای اشاره شده و نهایتا تلاش شده است که در مورد مقوله خبر، امکان تحقق این مطالعات مورد سنجش قرار گیرند.


فصل دوم، تحت عنوان «مفهوم شناسی و اهمیت خبر در حوزه ارتباطات» در صدد ایجاد فهمی علمی و معناشناسانه از مفهوم خبر در حوزه ارتباطات بوده و در مورد چیستی خبر، معنا و تعاریف خبر، اهمیت خبر در اطلاع‌رسانی، گوناگونی حوزه‌های خبر، تحولات گفتمانی و تکنولوژیکی خبر و بالاخره ارزش‌های خبری بحث می‌کند. فصل سوم، با عنوان «خبر از دیدگاه قرآن کریم» در صدد بررسی مفاهیم، رویکردها، معانی، محتوای خبری و ارزش‌های ایجابی و سلبی خبر در قرآن کریم است. درج آیات مختلف که حاکی از دیدگاه ارزشی قرآن کریم نسبت به خبر و اطلاع‌رسانی است به شکل تفصیلی در این فصل آمده است.


فصل چهارم، با عنوان «خبر از دیدگاه روایات»، مباحث گوناگونی از قبیل: معناشناسی روایت و خبر، اهمیت متن در خبر روایی، خبر متواتر و خبر واحد، اهمیت راوی در خبر روایی، اخلاق خبر روایی، و نهایتا ارزش‌های ایجابی و سلبی خبر روایی را مورد پوشش قرار داده است. فصل پنجم، تحت عنوان «اخلاق خبر در اسلام» مباحث چیستی اخلاق، اخلاق رسانه‌ای، اصول اخلاقی روزنامه‌نگاری و خبرنویسی، حریم خصوصی و ارزش‌های سلبی خبر، حریم خصوصی از دیدگاه اسلامی، اخلاق فضیلت محور خبر در اسلام، تعریف پیشنهادی خبر از دیدگاه اسلامی، و بالاخره اخلاق اسلامی پیام مورد پوشش قرار گرفته است.


فصل ششم، با عنوان «آسیب‌شناسی خبر در اسلام» مباحث مربوط به آسیب‌شناسی خبر به طور کلی و از منظر اسلامی مورد بررسی قرار گرفته‌اند. مباحث مهم این فصل شامل: آسیب‌شناسی تعاریف خبر: مطالعه معناشناسانه، آسیب‌شناسی ارزش‌های خبری: مطالعه معناشناسانه، مقایسه ارزش‌های خبری از منظر علوم ارتباطی و ارزش‌های قرآنی و اسلامی، حوزه‌های مهم آسیب‌های خبر از قبیل شایعه، خروج از وظایف شرعی، امپریالیسم خبری، فیلترهای خبری و غیره می‌باشد. نتیجه‌گیری، شامل یک جمع‌بندی از کلیه فصول کتاب بوده که به شکل اختصار آمده است.


«خبر» تألیف حسن بشیر، به همت انتشارات دانشگاه امام صادق(ع) در سال جاری به بهای ۷۵۰۰۰ ریال منتشر شد.

 

مطالب مرتبط :
  1. آسیب شناسی ایده ها و طرح های هسته های فناور با حضور مشاور عالی مرکز رشد علوم انسانی
  2. راهنمای زوار منتشر شد/ ترجمه انگلیسی دعای عرفه
  3. معاون ارتباطات پارک علم و فناوری یزد: تشکیل مرکز رشد علوم انسانی باعث تحول ایده های علوم اسلامی می شود
  4. مدیر دفتر برنامه ریزی و نظارت معاونت آموزشی حوزه علمیه: کاربردی سازی علوم انسانی باید ازبستر حوزه علمیه امکان پذیر باشد
  5. استاد خلاقیت و کارآفرینی حوزه علوم انسانی اعلام کرد:شهری دانایی محورشهری توسعه یافته است

پارک علم و فناوری قم

zohur