به گزارش پارک علم و فناوری قم به نقل از مهر، در دورههای پیشین که علوم حد و مرز و تعریف جامعی نداشت، یک رشتة علمی میتوانست چندین رشتة دیگر را در بر بگیرد و مثلاً علم فلسفه شامل علوم الهیات، طبیعیات و ریاضیات میشد. تا آنکه به تدریج علوم مختلف، با تعریفها و حد و رسمهای جدید، مطرح شد، تخصصگرایی در علوم قوت گرفت و هر رشتة علمی به چندین رشته تقسیم شد.
اما در دورة جدید، بررسی و مطالعة هر یک از علوم نیازمند مطالعه و آشنایی با علوم دیگر است، از همین رو، رابطه و همکاری علوم با یکدیگر، مطرح شد و امروزه این همکاری، میان رشتههای گوناگون علوم، بسیار جدی و حیاتی شده است. گروه تاریخ و همکاریهای میانرشتهای پژوهشکدة تاریخ اسلام جهت بسترسازی گفتگوها و همکاریهای میان مورخان و تاریخپژوهان با اصحاب دیگر رشتهها، تأسیس شد. این گروه، همایش دوسالانهای با عنوان تاریخ و همکاریهای میان رشتهای طراحی کرده است که نخستین آن با عنوان «تاریخ و همکاریهای میان رشتهای» در اسفندماه ۱۳۹۰ برگزار شد. مجموعه مقالات این همایش، به تازگی منتشر شده است. این مجموعه مشتمل بر ۲۶ مقاله به شرح زیر است:
– روانشناسی تاریخی و تاریخ روانشناختی با تکیه بر نظریة فرهنگی – تاریخی لوویگوتسکی،سید هاشم آقاجری
– حضور فلسفه در تاریخ: مسأله نامگذاری و مطالعة موردی خلیج فارس در مقدمه ابن خلدون،مرتضی بحرانی، حمید نساج
– دورههای تاریخی و فاصلهگذاری هویتی با رویکرد نشانهشناسی فرهنگی،احمد پاکتچی
– تعامل میان رشتهای نقد ادبی با تاریخ،حسین پاینده
– تأملی در گسست میان تاریخ و جامعهشناسی در ایران،ابراهیم توفیق
– تاریخ شناسی و مطالعات میان رشتهای: فرصت یا تهدید؟،حسن حضرتی
– چرایی و چگونگی کاربست نظریة بینامتنیت در پژوهشهای تاریخی،نسیم خلیلی
– تاریخ و اقتصاد: علوم جانشین یا مکمل؟ مقدمهای بر «تاریخسنجی اقتصادی»،محسن رنانی
– سیاستهای زمانی حاکم بر تقویم ایران،زهره سروشفر
– تاریخ، فراسوی منازعه،حسین سلیمی
– حرفة جامعهشناس: مشارکت در ساخت «تاریخی دیگر»،سارا شریعتی
– کلیومتریک (بهرهگیری از دانش آمار در تاریخ)،مریم شیپری، بیتا علائی
– عناصر تاریخی در رمانهای تاریخی فارسی،محمد عبدالصبور خان
– کاربرد نشانهشناسی به عنوان یک مدل تحلیلی در پژوهشهای تاریخی،زهرا علیزاده بیرجندی، الهام ملکزاده
– تاریخ باوری جدید: فرضیه پردازی تاریخی با ابزار ادبیات،جلال فرزانه دهکردی
– مبانی نظری تاریخ فرهنگی در مطالعة فرهنگ معاصر ایران،ناصر فکوهی
– شکلگیری شهر سرپل زهاب در دورة قاجار،صباح قنبری، صباح خسرویزاده
– نقش و کاربرد دانش و آگاهی تاریخی در آموختن و آموزش زبانهای خارجی،آرش گلاندام
– نقد تاریخ سیاسی؛ ارزیابی همکاری میانرشتهای تاریخ و علوم سیاسی،احمد گلمحمدی
– بررسی میانرشتهای تعامل دانش تاریخ و روانکاوی،سید حسین مجتهدی، مینا الهامی اصل
– فراسوی تاریخ در تاریخ،حسین مصباحیان
– ادبیات (رمان) به مثابه محل مطالعة سیاست، ذهنیت ملی و میراث زیستی- فرهنگی جوامع،سید مهدی میربد
– تاریخ در گذرگاه فرهنگی؛ تحلیل زیستجهان اشرافیتِ رو به زوال در روایت بلندیهای بادگیر،مهدی نجفزاده
– اکنون زیسته به مثابه تاریخ و انسان به مثابه هستیِ تاریخی: بنیادهای انسانشناسی و انسانشناسیِ تاریخی نزد ویلهلم دیلتای،بیتا نقاشیان
– تفسیر در تاریخ از منظر مناسبات بین رشتهای،حسینعلی نوذری
– تأملی در پیوند دو رشتة تاریخ و معماری،سیده میترا هاشمی
- فرهنگ اصطلاحات میان رشتهای منتشر شد
- کتاب مجموعه مقالات نخستین همایش ملی الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت منتشر شد
- موانع پیش روی تحقق علوم انسانی اسلامی/ تأسیس رشته های میان رشته ای راهکار کاربردی کردن علوم انسانی
- اهمیت اندیشههای نوین در آموزش آکادمیک تاریخ/ لزوم پیوند تاریخ با دیگر رشتههای علوم انسانی
- شماره جدید فصلنامه «مطالعات تاریخ اسلام» منتشر شد